top of page
Szukaj
10 gru 2024

Trauma transgeneracyjna, czyli dziedziczenie LOSU

Trauma transgeneracyjna, czyli dziedziczenie losu


Trauma transgeneracyjna to zjawisko, w którym traumy doświadczane przez jedno pokolenie mają wpływ na kolejne. Może dotyczyć to zarówno traum fizycznych, jak i psychicznych, takich jak wojny, przemoc, nadużycia, czy zaniedbania. Osoby, które nie przepracowały swoich traumatycznych doświadczeń, mogą nieświadomie przekazywać swoje emocje, reakcje oraz przekonania dzieciom. W ten sposób wzorce traumy powielają się w rodzinach przez pokolenia. Trauma transgeneracyjna nie dotyczy tylko indywidualnych doświadczeń, ale wpływa na całą dynamikę rodziny, kształtując relacje, reakcje emocjonalne i sposób przetwarzania trudnych doświadczeń.





Dziedziczenie traumy transgeneracyjnej


Trauma transgeneracyjna jest dziedziczona zarówno na poziomie psychologicznym, jak i biologicznym. Psychologicznie, chodzi o przekazywanie wzorców zachowań, reakcji emocjonalnych czy przekonań, które nie zostały odpowiednio przepracowane. Dzieci mogą przejmować lęki, nieświadome mechanizmy obronne czy negatywne wzorce relacyjne od swoich rodziców, którzy doświadczyli traumy w przeszłości.


Z kolei na poziomie biologicznym, trauma jest dziedziczona przez zmiany w ekspresji genów, które zachodzą w wyniku traumatycznych przeżyć. Badania epigenetyczne wykazały, że takie zmiany mogą być przekazywane następnym pokoleniom. Traumy takie jak wojna, przemoc czy głód powodują zmiany w organizmach osób je doświadczających, które mogą mieć wpływ na zdrowie ich dzieci, nawet jeśli one same nie doświadczyły podobnych traum.


Rodzaje traum transgeneracyjnych


  1. Trauma wojny i konfliktów zbrojnych – Przeżycia wojenne, uchodźstwo, przemoc, utrata bliskich czy traumatyczne doświadczenia związane z wojną mogą wpływać na poczucie bezpieczeństwa w kolejnych pokoleniach. Dzieci osób, które przeżyły wojnę, często mają trudności z poczuciem stabilności emocjonalnej i obniżoną odpornością na stres.

  2. Trauma przemocy domowej – Dzieci wychowywane w rodzinach, w których występuje przemoc fizyczna lub emocjonalna, często powielają te same destrukcyjne wzorce w dorosłym życiu. Mogą doświadczać trudności w budowaniu zdrowych relacji i granic emocjonalnych.

  3. Trauma uzależnień – Osoby wychowane w rodzinach z problemem uzależnienia, czy to od alkoholu, narkotyków czy innych substancji, często przejmują zachowania związane z uzależnieniem lub rozwiną inne zaburzenia emocjonalne, takie jak lęki, depresja czy trudności z zarządzaniem emocjami.

  4. Trauma porzucenia i zaniedbania – Dzieci, które doświadczyły porzucenia przez rodziców lub zaniedbania emocjonalnego, mogą mieć trudności z budowaniem zdrowych więzi, a także z zaufaniem do innych ludzi. Często przejmują przekonania o swojej niewartościowości, co ma wpływ na ich dorosłe życie.


Trauma narcystyczna i trauma odrzucenia


Trauma narcystyczna to szczególny rodzaj traumy, który występuje w rodzinach, w których jeden z rodziców (lub oboje) wykazuje cechy narcystyczne. Dzieci w takich rodzinach często czują się ignorowane, niewidoczne lub niekochane, ponieważ narcyz koncentruje się na sobie, a potrzeby emocjonalne dziecka są ignorowane. Dzieci wychowane w takich rodzinach mogą mieć trudności z budowaniem zdrowego poczucia własnej wartości i często poszukują uznania z zewnątrz, aby zaspokoić swoje emocjonalne braki.


Trauma odrzucenia występuje, gdy dziecko doświadcza odrzucenia emocjonalnego przez jedno z rodziców. Może to mieć miejsce w wyniku rozwodu, niewłaściwego traktowania przez rodziców lub zaniedbania. Odrzucenie ze strony rodzica prowadzi do poczucia niewartościowości, odosobnienia oraz utraty poczucia bezpieczeństwa. Dzieci, które przeżyły taką traumę, często zmagają się z problemami w relacjach z innymi ludźmi, mają trudności w budowaniu zaufania i poczucia bezpieczeństwa.


Rany matki i ojca


Trauma transgeneracyjna może również wynikać z ran emocjonalnych, które matka lub ojciec doświadczyli w swoim życiu. Rany matki mogą obejmować przeżycia związane z odrzuceniem, zaniedbaniem emocjonalnym, brakiem wsparcia czy traumatycznymi doświadczeniami związanymi z wychowaniem. Te nieprzepracowane rany mogą wpływać na zdolność matki do tworzenia zdrowej więzi z dzieckiem, co prowadzi do przekazywania traumy z pokolenia na pokolenie.


Rany ojca również mają ogromny wpływ na to, jak dziecko rozwija swoje poczucie bezpieczeństwa i poczucie własnej wartości. Ojcowie, którzy doświadczyli przemocy, zaniedbania emocjonalnego lub innych traum, mogą mieć trudności w pełnieniu roli emocjonalnego wsparcia dla swojego dziecka. To z kolei może prowadzić do problemów z emocjonalną dostępnością, co odbija się na relacjach z dzieckiem i może mieć wpływ na dalsze pokolenia.


Jak przerwać cykl traumy i pętlę traumy?


Przerwanie cyklu traumy transgeneracyjnej jest możliwe, ale wymaga świadomej pracy nad przeszłością. Terapia jest kluczowym narzędziem, które pomaga zrozumieć mechanizmy przekazywania traumy oraz nauczyć się nowych sposobów radzenia sobie z emocjami. Terapie takie jak terapia traumy, terapia systemowa, terapia schematów czy terapia skoncentrowana na rozwiązaniach pomagają rozpoznać i przepracować destrukcyjne wzorce oraz umożliwiają wprowadzenie pozytywnych zmian w życiu jednostki i całych rodzin.


Terapia systemowa, szczególnie przy pracy z traumą transgeneracyjną, umożliwia zrozumienie wpływu całej rodziny na jednostkę i pomaga w budowaniu zdrowszych, bardziej wspierających relacji. Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach natomiast umożliwia skupienie się na przyszłości, wprowadzając pozytywne zmiany w sposobie myślenia i reagowania.


Wnioski


Trauma transgeneracyjna jest złożonym zjawiskiem, które ma ogromny wpływ na kolejne pokolenia. Dziedziczenie traumy odbywa się zarówno na poziomie psychologicznym, jak i biologicznym, a jej efekty mogą być widoczne przez pokolenia. Zrozumienie mechanizmów przekazywania traumy oraz praca nad przepracowaniem tych doświadczeń w terapii pozwala przerwać cykl traumy, dając szansę na zdrowe, pełne życie. Terapie, takie jak terapia traumy, terapia systemowa czy terapia skoncentrowana na rozwiązaniach, oferują skuteczne narzędzia do zmiany destrukcyjnych wzorców i budowania zdrowych, wspierających relacji międzyludzkich.


Jeżeli Ty lub osoba Ci bliska potrzebuje wsparcia terapeutycznego, zapraszam do umówienia się na konsultację i terapię,



Ewelina Naturia Pańczyk

Psychotraumatolog

Terapeuta Schematów

Terapeuta VR

Psychosomatyk



Zapraszam do obejrzenia moich wykładów w tematyce narcyzmu:


Narcyzm, czyli trauma ciągłego porzucenia


Świadomy Siebie Narcyz, czyli jak przepracować schematy narcystyczne


Narcystyczna relacja z ciałem



Zapraszam do lektury moich tekstów związanych z tematyką narcyzmu oraz partnerstwa:


Schemat zaopiekowana rodzicielskiego:



Rodzicielstwo partnerstwa:



Relacja narcystyczna: charakterystyka związku z osobą narcystyczną


Pętla narcystyczna - wmówienie strachu. Odejście z porzuceniem


Żałoba w trakcie trwania związku narcystycznego



Comments

bottom of page