Narcyzm to złożone zjawisko psychologiczne, które wywiera wpływ na relacje interpersonalne. Osoby z cechami narcystycznymi wykorzystują różnorodne schematy manipulacyjne, aby zdobyć i utrzymać kontrolę nad innymi. W niniejszym artykule omawiam szczegółowo 16 typowych schematów narcystycznych, ich mechanizmy działania oraz psychologiczne konsekwencje dla ofiar.
1. Baiting i Bashing (Prowokowanie i Uderzenie)
Mechanizm działania: Baiting to technika, w której narcyz celowo prowokuje ofiarę do silnej reakcji emocjonalnej, najlepiej w obecności innych osób. Narcyz wybiera temat, który wywołuje intensywne emocje, takie jak zazdrość, gniew czy frustracja. Gdy ofiara reaguje, narcyz zmienia narrację, przedstawiając siebie jako niewinną ofiarę, co pozwala mu zyskać współczucie i wsparcie otoczenia.
W ten sposób ofiara zostaje oskarżona o niestabilność emocjonalną, a narcyz umiejętnie odwraca uwagę od swojego niewłaściwego zachowania.
Psychologiczne konsekwencje: Ofiara zaczyna wątpić w swoje emocje, co prowadzi do chronicznego stresu, lęków oraz obniżenia poczucia własnej wartości. Tego rodzaju manipulacja może skutkować izolacją społeczną oraz poważnymi zaburzeniami emocjonalnymi.
Podsumowanie: Baiting i bashing to techniki, które mogą prowadzić do długotrwałego psychologicznego uszczerbku, niszcząc zdrowie emocjonalne ofiary.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Praca z emocjami, takie jak techniki przetwarzania traum, aby ofiara mogła zrozumieć, jak te sytuacje wpływają na jej reakcje. U narcyza terapia skupia się na zrozumieniu źródeł potrzeby prowokacji.
Terapia Schematów:
Techniki: Rozpoznawanie schematów, takich jak "potrzeba kontroli". Pomoc w identyfikacji emocji wywołanych przez prowokacje.
Terapia Systemowa:
Techniki: Analiza dynamiki grupy w sytuacjach, gdy narcyz wykorzystuje prowokację. Praca nad asertywnością ofiary w grupie.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie celów dotyczących radzenia sobie z prowokacjami, wzmacnianie pozytywnych interakcji.
2. Bandwagon Effect (Efekt Platformy)
Mechanizm działania: Efekt platformy to strategia, w której narcyz mobilizuje grupę do wspierania jego narracji i oszczerstw wobec ofiary. Narcyz otacza się osobami, które przyjmują jego wersję wydarzeń bez krytycznej analizy, co prowadzi do stworzenia atmosfery społecznej akceptacji dla jego działań.
Psychologiczne konsekwencje: Ofiara może czuć się osamotniona i zdruzgotana, co prowadzi do obniżenia poczucia własnej wartości oraz depresji. Długotrwałe doświadczanie efektu platformy skutkuje utratą zaufania do bliskich, znajomych oraz ludzi w ogóle. Powoduje poczucie wykluczenia i osamotnienia. Sprawia, że ofiara poddaje się i nie walczy o siebie - schemat "znikąd pomocy".
Podsumowanie: Efekt platformy wzmacnia dominację narcyza, izolując ofiarę i niszcząc jej zdolność do obrony przed oszczerstwami.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Praca nad zrozumieniem wpływu przeszłych doświadczeń na obecne relacje oraz rozwijanie empatii u narcyza.
Terapia Schematów:
Techniki: Rozpoznawanie schematu "bycia ofiarą" u ofiary i "potrzeby akceptacji" u narcyza.
Terapia Systemowa:
Techniki: Praca nad budowaniem zaufania w grupie i edukacja na temat dynamiki efektu platformy.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie kroków, aby zminimalizować wpływ innych na postrzeganie ofiary, co pozwala na bardziej asertywne działanie.
3. Breadcrumbing (Karmienie Okruszkami)
Mechanizm działania: Breadcrumbing to strategia, w której narcyz po etapie idealizacji stosuje sporadyczne gesty miłości, aby utrzymać ofiarę w stanie ciągłej niepewności. Narcyz rzuca "okruszki" nadziei w postaci drobnych gestów, obietnic zmiany czy niewielkich aktów uczucia, co sprawia, że ofiara pozostaje zaangażowana.
Psychologiczne konsekwencje: Ofiara staje się uzależniona od tych "okruszków", co prowadzi do chronicznego stresu i obniżenia poczucia własnej wartości. Długotrwałe oczekiwanie na miłość i uwagę prowadzi do frustracji oraz poczucia bezsilności.
Podsumowanie: Breadcrumbing to niezdrowa strategia, która prowadzi do emocjonalnego wyczerpania ofiary, izolując ją od jej prawdziwych pragnień. Schemat "namiastki, ochłapów, okruchów ze stołu". Breadcrumbing jest jednym z najważniejszych schematów tworzących więź traumatyczną - Trauma Bonding.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Rozpoznawanie emocji związanych z okruszkami miłości i ich wpływem na samoocenę ofiary.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematu "niezasługiwania na miłość", który wpływa na reakcje ofiary.
Terapia Systemowa:
Techniki: Praca nad zdrowymi wzorcami interakcji w grupach, aby unikać manipulacyjnych zachowań.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie celów dotyczących oczekiwań w relacji, a także sposoby na poprawę komunikacji.
4. Walking on Eggshells (Chodzenie na Paluszkach) - ja nazywam ten schemat Polem Minowym.
Mechanizm działania: Termin "chodzenie na paluszkach" opisuje sytuację, w której ofiara narcyza czuje, że musi stale kontrolować swoje zachowanie, aby uniknąć gniewu sprawcy. Narcyz tworzy atmosferę lęku i niepewności, co powoduje, że ofiara unika wyrażania swoich emocji oraz potrzeb.
Psychologiczne konsekwencje: Długotrwałe "chodzenie na paluszkach" prowadzi do erozji zdrowia psychicznego ofiary. Ofiara może stracić kontakt ze swoimi pragnieniami, co prowadzi do lęków, depresji oraz obniżenia poczucia własnej wartości.
Podsumowanie: Chodzenie na paluszkach to destrukcyjny proces, który nie tylko niszczy poczucie bezpieczeństwa ofiary, ale także jej zdrowie psychiczne.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Umożliwienie ofierze zrozumienia, jak trauma wpływa na jej obecne zachowania oraz lęki.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematu "potrzeby aprobaty" i praca nad asertywnością.
Terapia Systemowa:
Techniki: Analiza dynamiki rodziny, w której ofiara czuje, że musi unikać konfliktów. Praca nad budowaniem zaufania.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie strategii, które pozwolą ofierze na wyrażanie swoich potrzeb bez obaw.
5. Dziel i Rządź
Mechanizm działania: Strategia "dziel i rządź" polega na wprowadzaniu podziałów w relacjach, co pozwala narcyzowi zdobyć kontrolę. Narcyz faworyzuje jednych członków grupy, a innych stawia w roli kozłów ofiarnych, co tworzy atmosferę nieufności i urazy.
Psychologiczne konsekwencje: Ofiara doświadczająca tej toksycznej dynamiki staje się zdezorientowana i wyobcowana, co prowadzi do chronicznego stresu oraz problemów z nawiązywaniem zdrowych relacji.
Podsumowanie: Strategia "dziel i rządź" skutecznie izoluje ofiarę i utrudnia jej walkę z narcystyczną manipulacją. Ten schemat jest jednym z najważniejszych schematów tworzących więź traumatyczną - Trauma Bonding.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Pomoc w zrozumieniu, jak doświadczenia z dzieciństwa wpływają na zdolność do budowania relacji.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematów "władzy" oraz "konfliktu" w relacjach.
Terapia Systemowa:
Techniki: Praca nad zmniejszeniem podziałów w grupie i promowanie wspólnych wartości.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie celów dotyczących budowania pozytywnych relacji i współpracy.
6. Fałszowanie Przyszłości (Future Faking)
Mechanizm działania: Future faking to technika, w której narcyz składa fałszywe obietnice dotyczące przyszłości, aby manipulować ofiarą w teraźniejszości. Narcyz wykorzystuje marzenia ofiary, aby zdobyć jej zaufanie i kontrolować jej zachowanie.
Psychologiczne konsekwencje: Ofiara żyje w ciągłym rozczarowaniu i frustracji, co prowadzi do emocjonalnego wyczerpania oraz obniżenia poczucia własnej wartości. Jednocześnie pozostaje w relacji z narcyzem wciąż wierząc w jego obietnice i wspólne plany.
Podsumowanie: Fałszowanie przyszłości to niebezpieczna technika manipulacyjna, która pozwala narcyzowi utrzymać kontrolę nad ofiarą. Ten schemat jest jednym z najważniejszych schematów tworzących więź traumatyczną - Trauma Bonding.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Rozpoznawanie, jak obietnice wpływają na psychikę ofiary oraz rozwijanie empatii u narcyza.
Terapia Schematów:
Techniki: Umożliwienie ofierze identyfikacji schematów "niepewności" i "niedotrzymywania obietnic".
Terapia Systemowa:
Techniki: Praca nad zrozumieniem wpływu fałszowania przyszłości na grupę i dynamikę relacji.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie realistycznych celów i oczekiwań w relacji.
7. Fałszywe Przeprosiny (Fauxpology)
Mechanizm działania: Fałszywe przeprosiny to technika, w której narcyz unika odpowiedzialności za swoje działania, wykorzystując przeprosiny, aby obwiniać ofiarę. Zamiast przeprosić szczerze, narcyz zmienia narrację, co prowadzi do dalszego ranienia ofiary.
Psychologiczne konsekwencje: Fałszywe przeprosiny prowadzą do głębokiego poczucia winy i wstydu u ofiary, co może skutkować erozją jej poczucia własnej wartości.
Podsumowanie: Fałszywe przeprosiny są narzędziem manipulacji, które narcyz wykorzystuje, aby umocnić kontrolę nad ofiarą. Ten schemat jest jednym z najważniejszych schematów tworzących więź traumatyczną - Trauma Bonding.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Praca nad zrozumieniem, jak fałszywe przeprosiny wpływają na poczucie wartości ofiary.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematu "winy" u ofiary i praca nad asertywnością.
Terapia Systemowa:
Techniki: Zrozumienie dynamiki grupy w kontekście fałszywych przeprosin oraz ich wpływu na relacje.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie kroków do uczciwej komunikacji i wybaczenia.
8. Gaslighting
Mechanizm działania: Gaslighting to technika, w której narcyz systematycznie podważa rzeczywistość ofiary. Narcyz stosuje mieszankę kłamstw i dezinformacji, by sprawić, że ofiara zaczyna kwestionować własne postrzeganie rzeczywistości.
Typowe techniki gaslightingu:
Zaprzeczanie: Narcyz neguje fakty, co prowadzi do wątpliwości ofiary.
Obwinianie: Ofiara jest obwiniana za sytuacje, które wynikają z działania narcyza.
Trywializacja: Narcyz umniejsza uczucia ofiary, co prowadzi do jej wątpliwości.
Izolacja: Narcyz może izolować ofiarę od przyjaciół i rodziny.
Psychologiczne konsekwencje: Długotrwałe doświadczenie gaslightingu prowadzi do erozji zdrowia psychicznego ofiary, która może czuć się zagubiona i niezdolna do odróżnienia prawdy od kłamstwa.
Podsumowanie: Gaslighting to technika manipulacyjna, która niszczy poczucie rzeczywistości ofiary, prowadząc do poważnych problemów zdrowotnych. Ten schemat jest jednym z najważniejszych schematów tworzących więź traumatyczną - Trauma Bonding.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Umożliwienie ofierze zrozumienia i przetworzenia emocji związanych z doświadczeniem gaslightingu.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematu "zatracenia siebie" u ofiary.
Terapia Systemowa:
Techniki: Analiza wpływu gaslightingu na relacje w grupie i praca nad zdrowymi wzorcami interakcji.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie celów dotyczących przywracania zaufania do własnych emocji.
9. Grooming
Mechanizm działania: Grooming to proces budowania zaufania ofiary przez narcyza, który stopniowo przesuwa granice oraz zwiększa izolację. Narcyz stosuje miłe gesty, które z czasem przekształcają się w przemoc.
Psychologiczne konsekwencje: Ofiara staje się coraz bardziej zależna od narcyza, co prowadzi do chronicznego stresu, erozji poczucia własnej wartości oraz problemów emocjonalnych.
Podsumowanie: Grooming to niebezpieczny proces, który prowadzi do stopniowej manipulacji ofiarą oraz umacnia kontrolę narcyza. Ten schemat jest jednym z najważniejszych schematów tworzących więź traumatyczną - Trauma Bonding.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Zrozumienie, jak stopniowe przesuwanie granic prowadzi do traumy oraz praca nad ich odbudową.
Terapia Schematów:
Techniki: Rozpoznawanie schematów "zależności" oraz "przemocy".
Terapia Systemowa:
Techniki: Praca nad zdrowymi granicami i normami w relacjach.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie strategii unikania manipulacji i wzmacnianie asertywności.
10. Harem
Mechanizm działania: Harem to grupa osób, które narcyz gromadzi wokół siebie, aby zaspokoić swoje potrzeby emocjonalne. W skład haremu wchodzą osoby, które potwierdzają wartość narcyza, ale często nie zdają sobie sprawy z manipulacji.
Psychologiczne konsekwencje: Członkowie haremu czują się manipulowani i oszukiwani, co prowadzi do niskiego poczucia własnej wartości oraz frustracji.
Podsumowanie: Harem jest niezdrową strukturą, która pozwala narcyzowi na zdobycie zasobów emocjonalnych, jednocześnie izolując członków grupy.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Zrozumienie, jak potrzeba akceptacji i uwagi wpływa na zachowania narcyza oraz jego ofiary.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematu "potrzeby potwierdzenia" oraz "niedostatecznej wartości".
Terapia Systemowa:
Techniki: Praca nad zrozumieniem wpływu haremu na dynamikę relacji w grupie.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie celów dotyczących budowania zdrowych relacji i eliminowania toksycznych wzorców.
11. Hoovering
Mechanizm działania: Hoovering to technika, w której narcyz stara się odzyskać kontrolę nad ofiarą po zakończeniu związku. Narcyz może wysyłać wiadomości, które mają na celu wzbudzenie sentymentu i przywrócenie starej dynamiki relacji.
Psychologiczne konsekwencje: Hoovering prowadzi do dezorientacji ofiary, która może czuć się znów zainteresowana relacją, mimo wcześniejszych negatywnych doświadczeń.
Podsumowanie: Hoovering jest manipulacyjną techniką, która ma na celu przywrócenie kontroli narcyza nad ofiarą. Ten schemat jest jednym z najważniejszych schematów tworzących więź traumatyczną - Trauma Bonding.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Praca nad zrozumieniem, jak narcyz manipuluje emocjami ofiary, aby przywrócić kontrolę.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematu "uzależnienia" i "niedostatecznej wartości".
Terapia Systemowa:
Techniki: Analiza dynamiki grupy w kontekście hooveringu oraz ich wpływu na ofiarę.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie celów dotyczących niezależności emocjonalnej i wyznaczania granic.
12. Kampania oszczerstw (Smear Campaign)
Mechanizm działania: Kampania oszczerstw polega na rozpowszechnianiu kłamstw i plotek na temat ofiary w celu społecznej izolacji oraz uzyskania wsparcia od innych. Narcyz tworzy fałszywy obraz ofiary, przedstawiając ją jako osobę problematyczną.
Psychologiczne konsekwencje: Ofiara traci zaufanie do bliskich, co prowadzi do osłabienia systemu wsparcia, izolacji oraz poczucia beznadziejności.
Podsumowanie: Kampania oszczerstw jest brutalną taktyką narcyza, prowadzącą do głębokich ran psychicznych ofiary.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Praca nad zrozumieniem emocji związanych z publicznym oczernianiem oraz jego wpływem na samoocenę.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematu "bycia ofiarą" oraz praca nad wzmocnieniem pozytywnego obrazu siebie.
Terapia Systemowa:
Techniki: Praca nad budowaniem zaufania w grupie oraz analizą jej dynamiki.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie celów dotyczących komunikacji i budowania wsparcia społecznego.
13. Karanie ciszą (Silent Treatment / Stonewalling)
Mechanizm działania: Karanie ciszą to forma pasywno-agresywnej przemocy, w której narcyz ignoruje ofiarę, aby przejąć kontrolę nad sytuacją. To działanie pozwala mu unikać odpowiedzialności oraz skutkuje poczuciem izolacji ofiary.
Psychologiczne konsekwencje: Ofiara czuje się zepchnięta na margines, co prowadzi do chronicznego stresu, obniżenia poczucia własnej wartości oraz depresji.
Podsumowanie: Karanie ciszą jest destrukcyjną formą manipulacji, która niszczy zdrowie psychiczne ofiary.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Praca nad zrozumieniem emocji związanych z ignorowaniem oraz budowaniem zdrowych granic.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematu "winy" oraz praca nad asertywnością ofiary.
Terapia Systemowa:
Techniki: Analiza wpływu karania ciszą na grupę i relacje między jej członkami.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie strategii dotyczących zdrowej komunikacji.
14. Bombardowanie miłością (Love Bombing)
Mechanizm działania: Bombardowanie miłością to technika, w której narcyz intensywnie obdarza ofiarę uczuciem, komplementami oraz prezentami w celu zdobycia jej zaufania. Narcyz tworzy iluzję idealnego partnera, co szybko wciąga ofiarę w relację.
Psychologiczne konsekwencje: Ofiara może stracić czujność i nie dostrzegać sygnałów ostrzegawczych, co prowadzi do emocjonalnego uzależnienia oraz chronicznego stresu.
Podsumowanie: Bombardowanie miłością to manipulacyjna technika, która prowadzi do szybkiego uwikłania ofiary w relację z narcyzem. Ten schemat jest jednym z najważniejszych schematów tworzących więź traumatyczną - Trauma Bonding.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Praca nad zrozumieniem mechanizmów manipulacji oraz emocji związanych z bombardowaniem miłością.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematu "idealizacji" i praca nad jego przełamywaniem.
Terapia Systemowa:
Techniki: Analiza wpływu bombardowania miłością na dynamikę relacji w grupie.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie celów dotyczących zdrowych relacji i realistycznych oczekiwań.
15. Latające małpy (Flying Monkeys)
Mechanizm działania: Latające małpy to osoby, które narcyz rekrutuje, aby w jego imieniu rozprzestrzeniały oszczerstwa oraz manipulowały ofiarą. Narcyz wykorzystuje je jako narzędzia do podważania reputacji ofiary.
Psychologiczne konsekwencje: Ofiara czuje się zdradzona przez bliskich, co prowadzi do głębokiego poczucia osamotnienia oraz braku wsparcia.
Podsumowanie: Latające małpy są narzędziem manipulacji, które narcyz wykorzystuje do osłabienia reputacji ofiary i jej relacji z innymi.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Praca nad zrozumieniem wpływu manipulacji na poczucie wartości ofiary.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematu "zależności emocjonalnej" oraz praca nad asertywnością.
Terapia Systemowa:
Techniki: Analiza dynamiki grupy oraz jej wpływu na narcyza i ofiarę.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie celów dotyczących budowania zdrowych relacji i unikania manipulacji.
16. Przesuwanie słupków bramki (Moving the Goal Posts)
Mechanizm działania: Przesuwanie słupków bramki to technika, w której narcyz ciągle zmienia oczekiwania, tak aby ofiara nigdy nie mogła ich spełnić. Ta forma manipulacji ma na celu pogłębienie poczucia bezwartościowości ofiary.
Psychologiczne konsekwencje: Ofiara czuje się w sytuacji, w której nigdy nie spełnia oczekiwań narcyza, co prowadzi do chronicznego stresu oraz poczucia beznadziejności.
Podsumowanie: Przesuwanie słupków bramki to destrukcyjna technika, która prowadzi do erozji poczucia własnej wartości ofiary.
Metody pracy terapeutycznej nad schematem:
Terapia Traumy:
Techniki: Praca nad emocjami związanymi z poczuciem niewystarczalności i chronicznym niedosytem aprobaty.
Terapia Schematów:
Techniki: Identyfikacja schematu "niedostateczności" oraz praca nad budowaniem pozytywnego obrazu siebie.
Terapia Systemowa:
Techniki: Analiza dynamiki relacji i ich wpływu na zdrowie psychiczne.
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach:
Techniki: Ustalanie realistycznych oczekiwań oraz strategii osiągania celów.
Zrozumienie typowych schematów narcystycznych jest kluczowe dla skutecznego zarządzania relacjami z osobami o takich cechach. Świadomość tych mechanizmów pozwala ofiarom na lepszą ochronę emocjonalną oraz na podjęcie świadomych decyzji w kontaktach z narcyzami. Wsparcie terapeutyczne jest niezbędne w procesie odzyskiwania kontroli nad własnym życiem i zdrowiem psychicznym. Osoby doświadczające tych schematów powinny szukać wsparcia, by przełamać cykl manipulacji i zacząć odbudowywać swoje poczucie wartości. Natomiast narcyzi dzięki terapii przepracowują schematy narcystyczne oraz traumy, dzięki czemu są zdolni do budowania zdrowszych i trwalszych relacji w swoim życiu opartych na wsparciu i zrozumieniu.
Jeżeli Ty lub osoba Ci bliska potrzebuje wsparcia terapeutycznego, zapraszam do umówienia się na konsultację i terapię,
Ewelina Naturia Pańczyk
Psychotraumatolog
Terapeuta Schematów
Terapeuta VR
Psychosomatyk
Zapraszam do lektury moich tekstów związanych z tematyką narcyzmu oraz partnerstwa:
Narcystyczna Relacja z Ciałem - koncepcja NRC
Partnerska Relacja z Ciałem - koncepcja PRC
Schemat zaopiekowana rodzicielskiego:
Rodzicielstwo partnerstwa:
Relacja narcystyczna: charakterystyka związku z osobą narcystyczną
Narcyzm - czym jest?
Narcyzm - zaburzenie osobowości czy cecha charakteru?
Pętla narcystyczna - wmówienie strachu. Odejście z porzuceniem
Żałoba w trakcie trwania związku narcystycznego
#programytraumy #pętle #pętletraumy #pętleumysłu #ewelinanaturiapanczyk #instytutswiadomosci #narcyz #narcyzm #empata #zaburzenienarcystyczne #toksyk #toksycznarelacja #trauma #terapiatraumy #zdrowiepsychiczne #psychologia #psychotraumatolog #rozwojswiadomosci #narcyzm #zaburzenienarcystyczne #nrc #prc #NRC #PRC
コメント