top of page
Szukaj
4 kwi

Objawy depresji i główne różnice między chwilowym przygnębieniem a depresją kliniczną

Zaktualizowano: 8 kwi

Depresja: objawy, różnice i diagnoza


Depresja to jedno z najczęstszych zaburzeń psychicznych na świecie, dotykające ludzi w różnym wieku i z różnymi stylami życia. Jest to poważna choroba, która może znacznie wpłynąć na funkcjonowanie jednostki w codziennym życiu, pracy i relacjach społecznych. Niemniej jednak, istnieje wiele nieporozumień dotyczących różnicy między chwilowym przygnębieniem a kliniczną depresją. W tym artykule omówię najczęstsze objawy depresji oraz główne różnice między chwilowym przygnębieniem a depresją kliniczną.





Najczęstsze objawy depresji:


  • Nastrojowa zmiana: Przede wszystkim, głównym objawem depresji jest długotrwałe uczucie smutku, pustki lub beznadziei. Osoby cierpiące na depresję mogą odczuwać brak zainteresowania życiem i rzeczami, które wcześniej sprawiały im przyjemność.


  • Zmiany w zachowaniu: Depresja może prowadzić do zmiany w zachowaniu. Osoby dotknięte depresją mogą stać się wycofane społecznie, unikać aktywności, wykazywać brak energii i trudności w podejmowaniu codziennych czynności.


  • Problemy ze snem: Osoby z depresją mogą doświadczać zaburzeń snu, takich jak bezsenność lub nadmierna senność.


  • Zmiany w apetycie: Depresja może prowadzić do znaczących zmian w apetycie, prowadzących do nadmiernej utraty wagi lub niekontrolowanego przybierania na wadze.


  • Trudności koncentracji: Osoby z depresją często doświadczają trudności z koncentracją, podejmowaniem decyzji i zapamiętywaniem rzeczy.


  • Utrata sensu życia i myśli samobójcze: To poważny objaw depresji. Osoby z depresją mogą doświadczać myśli samobójczych lub podejmować próby samobójcze.


Różnice między chwilowym przygnębieniem a kliniczną depresją:


Chwilowe uczucie przygnębienia jest normalną reakcją emocjonalną na stresujące lub trudne sytuacje życiowe i traumę. Jest to zazwyczaj krótkotrwałe i ustępuje samoistnie, gdy sytuacja życiowa się poprawia. Z drugiej strony, depresja kliniczna to stan psychiczny, który utrzymuje się przez dłuższy czas (od dwóch tygodni i dłużej) i ma głębszy wpływ na funkcjonowanie na co dzień i trwalsze konsekwencje w wielu sferach życia pacjenta.


Główne różnice między chwilowym przygnębieniem a depresją kliniczną obejmują:


  • Intensywność i czas trwania: Chwilowe przygnębienie jest krótkotrwałe i zazwyczaj nie jest tak intensywne jak depresja kliniczna, która może trwać przez długi okres i prowadzić do znaczącego cierpienia i destrukcji życia pacjenta.


  • Związane z funkcjonowaniem: Depresja kliniczna znacząco wpływa na codzienne funkcjonowanie, prowadząc do trudności w pracy, szkole lub w relacjach interpersonalnych. Chwilowe przygnębienie zazwyczaj nie zakłóca tak znacząco życia codziennego. Skala zniszczeń w życiu jest diametralnie inna.


  • Myśli samobójcze: Myśli samobójcze są charakterystyczne dla depresji klinicznej i wymagają natychmiastowej interwencji medycznej i kryzysowej oraz wsparcia bliskich osób.


Diagnoza i leczenie:


Zauważenie objawów u pacjenta oraz następnie specjalistyczna diagnoza depresji jest dokonywana przez specjalistę zdrowia, przede wszystkim zdrowia psychicznego (psychiatra, psycholog, psychoterapeuta, psychotraumatolog) na podstawie wywiadu, obserwacji objawów oraz standardowych kryteriów diagnostycznych DSM-5. Podejrzenia o depresji może stwierdzić już lekarz rodzinny w trakcie podstawowego wywiadu z pacjentem podczas rutynowej kontroli zdrowia. Istnieje wiele skutecznych metod leczenia depresji farmakologicznych oraz niefarmakologicznych praz wspierania pacjenta w poważnym kryzysie zdrowia psychicznego, w tym terapia poznawczo-behawioralna, leki przeciwdepresyjne, terapia interwencyjna, terapia traumy. Ważne jest, aby zwracać uwagę na symptomy i w razie potrzeby skonsultować się z lekarzem psychiatrą. Coraz większe nadzieje pokładane są również w nowoczesnych technologiach, takich jak wirtualna rzeczywistość czy rozszerzona rzeczywistość.


Depresja to poważne zaburzenie psychiczne, które wymaga profesjonalnej diagnozy i leczenia. Zrozumienie różnicy między chwilowym przygnębieniem a depresją kliniczną jest kluczowe dla skutecznego zarządzania zdrowiem psychicznym i zapewnienia odpowiedniej opieki dla osób dotkniętych depresją.


DSM-5 wyróżnia dwie główne grupy zaburzeń nastroju: zaburzenia depresyjne (ang. depressive disorder), których głównym komponentem jest depresja, oraz zaburzenia afektywne dwubiegunowe i pokrewne (ang. bipolar and related disorders), w których występuje mania (ang. mania).


Depresja jest terminem o mało konkretnym określeniu, które w potocznym języku oznacza głęboki, długotrwały smutek. Jest to stan zróżnicowany — posiada szeroki wachlarz objawów o różnym nasileniu. Osoby z depresją odczuwają smutek, zniechęcenie i rozpacz. Tracą zainteresowanie aktywnościami, które wcześniej sprawiały im przyjemność, nie mają ochoty na jedzenie czy seks, oraz często czują się bezwartościowe. Zaburzenia depresyjne różnią się nasileniem, ale w tym podrozdziale omówimy tylko tzw. depresję kliniczną, czyli zaburzenie depresyjne o co najmniej umiarkowanym nasileniu.

Mania jest stanem niezwykłego podniecenia i euforii. Osoby doświadczające jej są bardzo gadatliwe, zachowują się lekkomyślnie i często zabierają się za wiele rzeczy na raz. Najbardziej znanym schorzeniem, w którym występuje mania, jest choroba afektywna dwubiegunowa.


Kryteria depresji klinicznej, zgodnie z terminologią DSM-5 (duża depresja), obejmują "depresyjny nastrój przez większość dnia niemal codziennie" (uczucie smutku, pustki, beznadziei, płaczliwość) oraz utratę zainteresowań (APA, 2013). Poza codziennym, wszechogarniającym smutkiem, osoby z depresją doświadczają także anhedonii, czyli przestają czerpać radość z aktywności, które wcześniej sprawiały im przyjemność (takich jak hobby, sport, seks, uczestnictwo w różnych wydarzeniach czy spędzanie czasu z rodziną). Rodzina i przyjaciele zauważają, że osoby te zupełnie przestają się angażować, na przykład zapalony tenisista w depresji przestaje grać (Rothschild, 1999).


Aby postawić diagnozę depresji klinicznej, osoba musi wykazywać co najmniej pięć objawów przez okres minimum dwóch tygodni; objawy te muszą powodować duży stres lub znacząco pogarszać normalne funkcjonowanie, oraz nie mogą wynikać z innej choroby ani nadużywania leków czy innych substancji. Wymagana jest obecność co najmniej jednego z dwóch opisanych powyżej objawów (stale obniżony nastrój lub anhedonia) oraz dowolna kombinacja z poniższej listy (APA, 2013):


  • znaczna, niezamierzona utrata masy ciała lub tycie, również wyraźny spadek lub wzrost apetytu,

  • trudności w zasypianiu albo zbyt duże zapotrzebowanie na sen,

  • pobudzenie psychomotoryczne (pacjent jest wyraźnie niespokojny i roztrzęsiony, nie potrafi usiedzieć na miejscu, chodzi z kąta w kąt, porusza nerwowo dłońmi, pociera lub miętosi skórę, ubranie lub inne przedmioty) lub spowolnienie psychomotoryczne (osoba porusza się bardzo powoli, mówi cicho, mało albo monotonnym głosem),

  • zmęczenie, utrata energii,

  • poczucie winy lub bycia bezwartościowym,

  • trudności w koncentracji, nieumiejętność podjęcia decyzji,

  • myśli samobójcze (ang. suicidal thoughts): myśli o śmierci (nie strach przed nią), planowanie samobójstwa, podjęcie próby samobójczej.


Diagnoza depresji wymaga również wykluczenia wystąpienia tych objawów w wyniku innych chorób fizycznych lub psychologicznych. Objawy depresji powinny istotnie zakłócać codzienne funkcjonowanie i być wystarczająco nasilone, aby zasłużyć na diagnozę depresji klinicznej.


Ważne jest, aby osoby doświadczające tych objawów skonsultowały się z lekarzem lub specjalistą ds. zdrowia psychicznego w celu dokładnej oceny, diagnozy i leczenia depresji. Profesjonalna ocena jest kluczowa dla zapewnienia odpowiedniego wsparcia i leczenia dla osób dotkniętych depresją.


Jeżeli doświadczasz cierpienia lub traumy i potrzebujesz wsparcia, zapraszam do umówienia się na konsultację i terapię,


Ewelina Naturia Pańczyk

Psychotraumatolog

Terapeuta Świadomości

Naturoterapeuta


Zapraszam do lektury moich artykułów w temacie depresji:


Depresja - choroba współczesności z tłem historycznym


Stereotypy społeczne a bagatelizowanie depresji: problem wciąż aktualny


Depresja: Nawyki życiowe pomagające w zarządzaniu depresją i redukcji ryzyka jej wystąpienia


Bajka Terapeutyczna dla dorosłych: Orion i Aria, czyli o cierpieniu jako nieodłącznej części Ludzkiego Doświadczenia


Schemat Szczęścia wg Eweliny Naturii Pańczyk



Comments

bottom of page